25 maja 2024 w ramach „X Diktand Ślōnskij Gŏdki“ miały miejsce dwa wydarzenia – „DURSIK” czyli konkurs recytatorski śląskich wierszy przeznaczony dla dzieci w wieku przedszkolnym i klasach 1-3 oraz śląskie dyktando.
Młodzi uczestnicy konkursu recytatorskiego nadsyłali swoje popisy w formie nagranego video, natomiast na terenie Zabytkowa Kopalnia IGNACY jury razem z prowadzącymi dr Sebastian Musioł i Marcin Petters (członkowie zarządu DURŚ) wręczyło nagrody każdemu uczestnikowi zabawy, szczególnie nagrodzone zostały pierwsze 3 miejsca:
1. Błażej Grzegorzek – pod opieką Eweliny Zniszczoł, Przedszkole nr 50 w Rybniku, za śląską aranżację wiersza J. Tuwima „Brele”
2. Marco Brommer – pod opieką Krystyny Brommer, Szkoła podstawowa w Kotulinie, za wiersz „Zimowe szczewiczki” Bernarda Omigały
3. Ex aequo Amelia Stępień – pod opieką Anity Stępień, Zespół szkolno-przedszkolny nr 4 w Rybniku, za wiersz „Czopka” Stanisława Neblika oraz Damian Błażyczek – pod opieką Ewy Kolbusz, Szkoła podstawowa nr 4 w Rydułtowach za wiersz „Omine szkloki” Stanisława Neblika
Dodatkowo, nagrodę specjalną, ufundowanę przez Piotr Tłustochowicz w postaci lekcji dykcji i emisji głosu zdobyła Amelia Stępień.
Po wręczeniu wszystkich nagród wiele dzieci zgłosiło się do recytacji wierszyków, co urozmaiciło zebranym spotkanie, następnie w ramach niespodzianki autor „Bojek Fojermana” Stanisław Neblik przeczytał dzieciom kilka swoich wierszy. Na koniec imprezy Grzegorz Buchalik, autor śląskiego tłumaczenia francuskiego „Mikołajka” zorganizował czytanie jego książki z udziałem zebranych dzieci.
Po „Dursiku” przyszła kolej na 10 „Diktand Gŏdki Ślōnskij” które prowadzili Krzysztof Szweda wiceprezes i Józef Porwoł prezes DURŚ. Do udziału zgłosiło się 36 osób – nie tylko z samego Śląska ale też z Polski czy innych krajów. Tekst dyktanda, będący tłumaczeniem fragmentu powieści „Zbyt głośna samotność” czeskiego pisarza Bohumila Hrabala ułożył Mirosław Syniawa – śląski powieściopisarz, poeta, poliglota, współzałożyciel „Pro Loquela Silesiana” Towarzystwa Kultywowania i Promowania Śląskiej Mowy oraz członek Rady Języka Śląskiego. Tekst dyktanda odczytała Grażyna Bułka – aktorka Teatru Śląskiego im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach o ogromnym dorobku artystycznym, ostatnio znana z monodramu „Mianujom mie Hanka”.
Prace uczestników dyktanda oceniała komisja Jury w skład której weszli: przewodnicząca prof. Jolanta Tambor – językoznawczyni, dyrektor Szkoły Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego, wiceprzewodnicząca Rady Języka Śląskiego i kierowniczka podyplomowych studiów Wiedzy o Regionie na Uniwersytecie Śląskim oraz Rafał Adamus, Grzegorz Buchalik, Stanisław Neblik, Andrzej Szczeponek i Rafał Szyma. W trakcie oceniania prac przez Jury, w sąsiednim budynku miał miejsce koncert zespołu „Koher”. Kolejnym artystycznym akcentem był wernisaż zdjęć Sebastian Rosiak i Judyta K-ska oraz wystawa autorstwa Piykne Bindry w pomieszczeniu sprężarkowni.
Pierwsze miejsce zajęli (ex aequo trzy osoby): Sebastian Reinhold Handÿ-Fischer, Marcin Lisicki i Jakub Ćmiel. Drugiego i trzeciego miejsca nie przyznano. Wyróżnienie – Ireneusz Widera, Krzysztof Szymura, Bartłomiej Wieczorek, Natalia Shlikhutka, Teresa Urbańczyk, Ewa Szczodra, Aleksandra Skrobel, Piotr Hink i Paweł Szutow. „Persona z najkrótszym stażem życiowym” – Michał Bosak. „Persona z najsrogszym stażem życiowym” – Bogdan Dzierżawa.
Podziękowania należą też się naszym sponsorom, którzy ufundowali nagrody dla uczestników: Prezydent Rybnika Piotr Kuczera i miasto Rybnik, Europoseł Łukasz Kohut, Senator RP Piotr Masłowski, prof. Jolanta Tambor, Piotr Tłustochowicz, Ilona Kanclerz, Nasmed Jan Szweda i Ajncla Arnold Reinhold Langer.
Tekst dyktanda:
Trzidziści piynć lot presuja stary papiōr i za tyn czas mi zbiyracze wciepli do pywnice tela piyknych ksiōnżek, że kejbych mioł trzi stodoły, to by były połne. Jak skōńczyła sie ta drugo światowo wojna, ftoś mi wsuł do spresowanio koszyk ksiōnżek. Jak żech sie spragdoł i ôtwar jedne z tych ciaciek, widza sztympel Krōlewskij Pruskij Bibliotyki. Kej dziyń niyskorzij z powału do pywnice sie suły te ôbłożōne skōrōm ksiōnżki i luft sie lyskoł złotymi rantami i napisami, wylecioł żech na wiyrch, a tam stoło dwōch synkōw. Wycis żech ś nich, że kajś niydaleko je stodoła, a tam w słōmie je tela ksiōnżek, że gały mogōm wyskoczyć. Tōż żech poszoł do wojskowego bibliotykorza i pojechali my w tamte miyjsce. Tam w polach znodli my niy jedna, a trzi stodoły połne Krōlewskij Pruskij Bibliotyki. Jak my sie już nacieszyli, wystarali my sie, że potym wojskowe auta jedne za drugim cołki tydziyń swoziyły te ksiōnżki do jednego urzyndu, coby, jak wszysko sie uspokoji, bibliotyka ta wrōciyła sie zaś tam, skōnd była prziwieziōno. Dyć ftoś ta bezpieczno kryjōwka wyzdradziōł i Krōlewsko Prusko Bibliotyka była uznano za zdobycz wojynno. I tak zaś lastauta woziyły ksiōnżki ôbłożōne skōrōm, ze złotymi rantami i napisami, na banhow, a tam te ksiōnżki ladowali do ôtwartych wagōnōw. A lecioł dyszcz, cołki tydziyń loło, tōż jak ôstatnie lastauto prziwiōzło ôstatnie ksiōnżki, cug ruszōł w ta ulicha, a z ôtwartych wagōnōw kapała złoto woda zmiyszano z sadzami i drukarskōm farbōm. A jo żech stoł ôparty ô rugcug i dziwiōł żech sie, czegoch je świadkym. Kej ôstatni wagon traciōł sie w tym dyszczowym dniu, dyszcz sie mi miyszoł na gymbie z płaczkami. Jak żech wyloz z banhowa i widzioł żech szandary w mōndurze, skrziżowoł żech rynce i blank szczyrze żech go poprosiōł, coby mi doł na nie fesle, żelozka, biżuteryjo, jak niykerzi padajōm, coby mie wziōn, boch dopuściōł sie zbrodnie, bo zgłoszōm zbrodnia przeciw ludzkości.
